پرداخت سوبسید برای سفر حج از بودجه دولت

سازمان حج و زیارت یکی از نهاد های زیر مجموعه بیت رهبری ست که سالانه حداقل ۵ میلیارد دلار سوبسید برای سفر حج پرداخت می کند. پرداخت سوبسید از بودجه دولت برای سفر حج مسئله ای است که بی شک شمار بسیاری از مردم ایران و جهان از آن بی اطلاع اند.

فعالیتی که سازمان حج و زیارت که مستقیما زیر نظر بیت رهبری ست و دولت اجازه ای برای نظارت بر عملکرد آن ندارد، انجام میدهد و در این امر بسیار هم گشاده دست و بخشنده است، چرا که در لوای دین و به نام دین است و بی شک جای شکوه ای هم برای مردم مسلمان آن کشور باقی نمی گذارد. اما سوال اینجاست که چگونه می شود در کشوری که تورم نوسانی مضاعف دارد و مشکلات اقتصادی فراوان، چنین بودجه هنگفتی صرفا خرج رفتن اشخاصی خاص به حجی شود که در دستورات دینی دولت آن کشور تاکید شده که شخص فقط در صورت داشتن استطاعت مالی ملزم به انجام آن است و نه با هزینه بیت المال…؟!

برای پاسخ به این سوالات و جهت روشن تر شدن مسئله به سراغ یکی از فعالین حقوق بشر رفتیم که طی تحقیق در این مورد و مصاحباتی با صاحبان فتوا و روحانیون حکومتی سعی بر آن داشته تا این موضوع را روشن کند و پاسخی برای این مسئله بیابد که این بودجه چگونه و در چه سطوحی پرداخت می شود و اینکه آیا رفتن به حج از طریق دریافت یارانه از خزانه دولت و یا به قولی بیت المال به لحاظ احکام شرعی حکومت اسلامی درست است یا خیر؟

مصاحبه زیر با بهزاد هاشم پور، فعال حقوق بشر ساکن نروژ، در این خصوص می باشد:

سازمان حج و زیارت در ایران پس از انقلاب ۵۷ شکل دیگری به خود گرفت و تبدیل به تجارت پر سود در انحصار شدید نزدیکان و مقربین به بیت رهبری جمهوری اسلامی شد و آنان را به نان و نوای میلیاردی رساند.

محمود احمدی نژاد یک بار اقدام به الحاق این سازمان به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کرد اما این اقدام با حکم حکومتی رهبر جمهوری اسلامی نقض شد و سازمان حج و زیارت کما فی السابق تحت مدیریت بیت رهبری باقی ماند، تا کارگزاران حج در سایه حمایت های بیت رهبری به تجارت پرسود و میلیاردی خود از حساب بودجه ملی ادامه دهند.

بودجه سازمان حج مانند سایر سازمانهایی که زیر نظر دولت نیستند و توسط بیت رهبری اداره می شوند به شدت محرمانه است و برای رد گم کردن ارقامی دروغین مانند سالی ۲ میلیارد تومان اعلام می شود.

برای مثال خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران در خبری کنایه آمیز در مورخه ۱۷ آذر ۱۳۹۲ بودجه اعلامی سازمان حج و زیارت را منتشر کرد که در آن قید شده بود بودجه این سازمان عریض و طویل فقط مبلغ ۲ میلیارد و ۹۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده است.

اما در واقع مبلغ بودجه این سازمان چند ده هزار میلیارد تومان است. چرا که در فروردین ماه که پس از واقعه تجاوز به دو نوجوان ایرانی قرار شد مدتی حج عمره تعلیق شود، احمد بخشایشی اردستانی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در یک افشاگری بی سابقه از بودجه به شدت مخفی این سازمان خبر داده و اظهار داشت: «بودجه سالیانه سازمان حج، تنها در حوزه حج عمره، حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان یا ۵ میلیارد دلار است. به عبارت دیگر سازمان حج فقط به عمره گزاران سالانه ۵ میلیارد دلار سوبسید پرداخت می کند». که البته بر این اساس، ارقامی که برای تمتع گذاران پرداخت می شود می بایست ارقامی نجومی باشد که دولت از ارائه آن ممانعت به عمل می آورد.

فارغ از اینکه چرا از محل بودجه عمومی کشور باید چنین پول هنگفتی به عنوان سوبسید به حجاج داده شود، این سوال پیش می آید که انجام یک عمل عبادی با پول بیت المال که مصداق حق الناس است آیا به لحاظ شرعیات دین کشور درست است…؟!

سوال ذکر شده طی مصاحبه تلفنی با دفاتر مراجع تقلیدی همچون مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، سید صادق شیرازی و صافی گلپایگانی پرسیده شد که در پاسخ این نتیجه دریافت شد: “از نظر دین اسلام و مراجع تقلید شیعه ایران رفتن به حج با یارانه دولتی و از بیت المال مورد قبول است و هیچ اشکالی ندارد”.

“مراجع تقلید حکومتی چون مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی” و “مراجع تقلید اصلاح طلب از جمله شبیری زنجانی و موسوی اردبیلی” و همچنین “مراجع تقلید به ظاهر مخالف حکومت همچون صادق شیرازی و سید محمد صادق روحانی” در حمایت از این امر به دو استدال بسنده می کنند، یک اینکه این بودجه هدیه ای ایست از سوی دولت تحت عنوان حج بزلی و دو اینکه به گفته یکی از امامان شیعه “اگر دولت اسلامی ببیند که زائری برای رفتن به حج وجود ندارد، دولت می تواند بودجه لازم را در اختیار مردم قرار دهد”. که در این خصوص تنها ضمن تحقیقی میدانی این امر محرز می شود که تنها این مسئله مصداق ندارد بلکه سالانه جمعیت کثیری به این سفر می روند.