چرا انتخاب میان نتانیاهو و حاکمیت قانون، موضوعیت ندارد
آیا اسرائيل میرود تا یک نخست وزیر مجرب را به خاطر چند تخلف ناقابل بیرون بیندازد؟ بله، شاید، اما این تخلفها ناقابل نیستند، و طراحان قوانین ما تضمین کردهاند چنین عملی به سهولت انجام نگیرد.
اواخر سمیناری که پنجشنبه شب شرکت کردم، و از سوی رهبران یهودی آمریکا در مأموریتی در اورشلیم برگزار شده بود، یکی از میان حضار از ما پرسید آیا میدانیم اسرائیل در حال حاضر از نقطهنظر بسیاری از حامیان خود در ماورای بحار، که میبینند این کشور دارد یک نخست وزیر بسیار تأثیرگذار را به خاطر اتهامات مبالغ ناچیز فساد از قدرت ساقط میکند، چقدر از خود بیخبر به نظر میآید؟
۳۰۰هزار دلار کل مبلغی است که نتانیاهو و همسرش سارا متهماند در قالب سیگار برگ، شامپاین، و قاقالیلیهای دیگر از دوستان بیلیونر خود آرنون میلچن و جیمز پاکر دریافت کردهاند، و پرسندهی سوال طوری در کنفرانس سالانهی رؤسای سازمانهای بزرگ یهودی آمریکایی در اورشلیم به میان انداخت که انگار انقدر ناچیز است که میتواند پول خرد به حساب آید.
او با حیرت و خشم پرسید، آیا اسرائیل میخواهد یک رهبر بینظیر که قادر به حفظ امنیت و رفاه کشور است را بیندازد بیرون؟
آشکار بود که بخشی از حاضران در سالن با او موافق بودند؛ پرسشگر با کفزدن پرشور حاضران روبرو استقبال شد. یکی از کسانی که همراه من در پانل نشسته بود، در همین راستا، اندکی پیش گفته بود که رانی الشیخ رئیس پلیس نمیبایست پروندههای گوناگون فساد علیه نتانیاهو را دنبال کند زیرا نخست وزیر میبایست توجه کامل خود را به چالشهای امنیتی مقابل اسرائیل معطوف کند؛ همهی پروندههای فساد میبایست بماند تا زمانی که دوران ریاست دولت وی به سر رسد.
با وجود حضور مستقیم ایران در مرزهای شمالی، و رو کردن آس دیگر همین چند روز پیش با فرستادن پهباد خود به داخل کشور در یک چالش بیسابقه؛ با وجود قدرتگیری حزبالله، به پایان رسیدن دوران محمود عباس، اوجگیری پوتین در همسایگی و یک رئیس جمهور غیرقابل پیشبینی حتی اگر حامی ما باشد، تهدیدها و بیثباتیهای زیادی از غالب جوانب مقابل ماست.
با نگاهی به سالهای اخیر که اسرائیل تحت رهبری نتانیاهو به ثبات نسبی و رشد اقتصاد رسیده در حالی که در اطرافاش خاورمیانه از هم پاشیده است، و با مشاهدهی مهارتی که نتانیاهو در عرضهی مسألهی اسرائیل به رهبران کلیدی جهان دارد، به سادگی میتوان فهمید چرا بسیاری از مردمی که از آنسوی آبها مشغول تماشایند و برای این کشور دل میسوزانند، اینچنین از سپردن اسرائيل به دست هر کس دیگری وحشت کردهاند. و البته، همهپرسیهای چند روز اخیر – حتی در همان حال که پلیس توصیه کرد نتانیاهو به جرم فساد، خیانت در امانیت، و رشوه در دو پرونده، محاکمه شود و پروندههای تازهای هم علیه وی گشوده میشود – نشان میدهد نتانیاهو همچنان در میان اسرائیلیها از حمایت گسترده برخوردار است. همچنان این متن را مینویسم، هنوز ندیدهام در یک همهپرسی هیچ کس به جز نتانیاهو گزینهی مورد ترجیح ما برای ریاست دولت باشد.
حتی امروز، با وجود این که رهبر اپوزیسیون اسرائیل اعلام میکند «دوران نتانیاهو به سر آمده» و یکی از نزدیکترین دستیاران نخست وزیر، شلومو فیلبر مدیر وزارت ارتباطات در جایگاه شاهد دادستان علیه او میایستد، هیچ معلوم نیست که آیا نتانیاهو سقوط خواهد کرد یا نه. میتوان حتی به قوت گفت که فیلبر شاید «شولا زاکن» نتانیاهو بشود – دستیار درازمدت که شاهد دادستان شد، به تمام اسرار تاریک رئیس خود واقف بود، و شهادت او اساس محکومیت و سپس زندان اهود اولمرت نخست وزیر شد. اما باید تأکید کرد که نتانیاهو همچنان به معصومیت تظاهر میکند، به هیچ جرمی محکوم نشده است، و بعید به نظر نمیآید تا ماههای بسیار بسیار طولانی نیز شامل محکومیت شود.
با اینحال، ذهنیتی که میگوید این یا هر نخست وزیر دیگری، این یا هر اسرائیلی دیگری، هر چقدر تأثیرگذار و بینهایت مجرب و بیبدیل، از استثنای ویژه در مقابل قانون برخوردار شود – یعنی ورای قانون قرار گیرد – حتی نمیبایست موضوعیت یابد.
میتوان گفت که یک رهبر ملی که در چارچوب دوران محدود حاکمیت قرار دارد میبایست در موارد بسیار از تحقیق و تعقیب قانونی در امان ابشد. برای مثال، در فرانسه، چنین مصونیتی برای رؤسای جمهور که بیش از دو دورهی پنج ساله در قدرت نیستند، قائل است. اما در اسرائیلی که دارای محدودیت دورهی ریاست دولت نیست، یک نخست وزیر ممکن است از چنین مصونیتی نه تنها در راه بیاعتباری چارچوب دموکراسی، بلکه حتی در راه انهدام دموکراسی و نیز مقامات مجریه نیز استفاده کند.
نتانیاهو برای حفظ حیات سیاسی خود، نه تنها به مجازات چهرههای سیاسی مخالف خود، بلکه حتی رسانهها و بدتر از همه، اخیرا به حمله به پلیس نیز دست زده و پلیس را متهم به تبعیض و عدم بیطرفی کرده است. اگر آزاد میبود در مقابل هر گونه اتهام خلاف تا زمانی که در ریاست دولت است پاسخگو نباشد، احتمال داشت نخست وزیر هر چه از دست بر میآید بکند تا چنین روزی هرگز نرسد.
نتانیاهو که دومین نخست وزیر اسرائیل است که طولانیترین دوران ریاست دولت را داشته (باید تا ۲۰۱۹ در مقام خود باقی باشد تا به دیوید بنگوریون برسد) مدتهاست خود را قانع کرده است که حضور وی به عنوان نخست وزیر برای موجودیت اسرائیل حیاتی است.
متن کامل را در لینک زیر مطالعه کنید
https://www.timesofisrael.com/why-the-choice-between-netanyahu-and-the-rule-of-law-is-no-choice-at-all/